Jaaroverzicht 2023

Voorwoord

De twaalf maanden van 2023 waren opnieuw dynamisch. Met uiteenlopende ontwikkelingen binnen en buiten onze organisatie. Zoals onze bijdragen om tijdens de afsluitingen rond de Haringvlietburg en de Heinenoordtunnel files en vertragingen zoveel mogelijk te voorkomen en hulpverlening doorgang te laten vinden.

Daarnaast waren we onder meer betrokken bij kleinere en helaas ook grotere incidenten. Zoals ongevallen en branden. Maar collega’s van onze organisatie hielpen bijvoorbeeld ook met de internationale hulpverleningsorganisatie USAR bij de ontstellende aardbevingen in Turkije. Gelukkig zijn we ook betrokken bij evenementen waar veel inwoners van onze regio plezier aan beleven, zoals het afgelopen jaar de landelijke intocht van Sinterklaas in Gorinchem.

In dit jaaroverzicht informeren we onze inwoners graag over zulke ontwikkelingen, feiten en cijfers die een beeld geven van onze werkzaamheden. Werkzaamheden om bij te dragen aan veiligheid voor alle inwoners en organisaties in de regio. Wat er ook gebeurt. Daar kunt u op rekenen.

Caren Frentz,
Algemeen directeur/ regionaal commandant Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid 

Inhoud

Aan de ander. Voor de ander. Met de ander.

Feiten en cijfers

Over onze organisatie en onze regio Zuid-Holland Zuid

De VRZHZ is één van de

Veiligheidsregio’s in Nederland
0

De regio bestaat uit

gemeenten
0

met in totaal zo’n

inwoners
0

We hebben in totaal

medewerkers
0

Hiervan is

man
0

en

vrouw
0

Binnen onze organisatie hebben we:

brandweervrijwilligers
0
beroeps brandweermedewerkers in de 24-uursdienst*
0
kantoormedewerkers
0

* Let op: sommige vaste medewerkers zijn ook vrijwilliger. Daarom wijkt de optelsom af. 

Er zijn in totaal

incidenten in de regio geweest met brandweerinzet.
0

Incidenten

Ook in 2023 rukten we als brandweer uit voor diverse incidenten. We lichten er een paar toe.

Brand in een rietenkapwoning

Brand in een rietenkapwoning
Lees meer over 'Brand in een rietenkapwoning'...
Een felle uitslaande brand heeft een geschakelde woning in Noordeloos verwoest. De brand woedde in de rietenkap. Een specialistisch rietenkapbrandbestrijdingsteam uit de Veiligheidsregio Utrecht kwam ondersteunen. Door de inzet van veel brandweerpersoneel kon overslag naar omliggende panden worden voorkomen. Beeld: - ZHZActueel
4 januari, 2023

Rookverspreiding in flatgebouw

Rookverspreiding in flatgebouw
Lees meer over 'Rookverspreiding in flatgebouw'...
Door een brand in een flatgebouw aan de M.H. Trompweg in Dordrecht ontstond er een flinke rookontwikkeling. De rook verspreidde zich door het gebouw. De brandweer is enige uren bezig geweest met het rookvrij krijgen van het pand en het doen van metingen. Bewoners werden tijdelijk elders opgevangen. Beeld: Persburo Busink
6 januari, 2023

Vrachtwagen stort van viaduct A15 op busje

Vrachtwagen stort van viaduct A15 op busje
Lees meer over 'Vrachtwagen stort van viaduct'...
Een vrachtwagen die in de buurt van Gorinchem op de A15 reed, raakte van de weg, stortte van een viaduct naar beneden en kwam daarbij op een bestelbusje terecht. Meerdere mensen raakten bij dit ongeval gewond en werden naar het ziekenhuis gebracht. De brandweer had geruime tijd nodig om de vrachtwagen en het bestelbusje te bergen. Beeld: - ZHZActueel
30 januari, 2023

Brand verwoest boerderij in Nieuw-Lekkerland

Brand verwoest boerderij in Nieuw-Lekkerland
Lees meer over 'Brand verwoest boerderij'...
Een zeer grote brand verwoestte twee woonboerderijen in Nieuw-Lekkerland. Nadat omliggende woningen waren ontruimd, werden de bewoners opgevangen bij een bedrijf in de omgeving. Ook andere woningen in de omgeving liepen flinke (rook)schade op. De bewoners bleven ongedeerd. Brand verwoest boerderij in Nieuw-Lekkerland Beeld: - Peter Stam
26 februari, 2023

Meisje verdrinkt in Alblasserdamse recreatieplas

Meisje verdrinkt in Alblasserdamse recreatieplas
Lees meer over 'Meisje verdrinkt in Alblasserdamse recreatieplas'...
Een 13-jarig meisje raakte in de problemen toen ze aan het zwemmen was in recreatieplas Lammetjeswiel in Alblasserdam. Brandweerduikers haalden haar uit het water en deden er samen met andere hulpdiensten alles aan om haar leven te redden. Helaas konden ze niet voorkomen dat het meisje overleed. Beeld: - Peter Stam
10 juni, 2023

Explosies en rook bij brand in bedrijfspand Alblasserdam

Explosies en rook bij brand in bedrijfspand Alblasserdam
Lees meer over 'Explosies en rook bij brand in bedrijfspand'...
Bij een zeer grote brand in een catering- & eventsbedrijf in Alblasserdam kwam veel rook vrij en vonden meerdere explosies plaats. Daarom werd een deel van de A15 afgesloten. Met een NL-alert werd inwoners geadviseerd ramen en deuren gesloten te houden. Hoewel de brandweer urenlang met meerdere eenheden bluswerk verrichtte, brandde het pand volledig af. Beeld: - Peter Stam
30 juli, 2023

Gewonde gered bij brand op olietanker bij Streefkerk

Gewonde gered bij brand op olietanker bij Streefkerk
Lees meer over 'Gewonde gered bij brand op olietanker'...
Aan boord van een olietanker ontstond op de Lek bij Streefkerk brand in de machinekamer. Omdat het schip in de buurt van een veerpont voer, besloot de brandweer de pont strategisch aan het hulpverleningsschip vast te maken. Op die manier kon de brand worden geblust en werd een gewonde van boord gebracht. Beeld: ZHZActueel
5 september, 2023

Ernstige aanrijding auto en trekker in Streefkerk

Ernstige aanrijding auto en trekker in Streefkerk
Lees meer over 'Ernstige aanrijding auto en trekker'...
Bij een aanrijding met een trekker in Streefkerk raakte een automobilist gewond en kwamen meerdere hulpdiensten ter plaatse. De brandweer knipte de auto open om de beknelde automobilist te bevrijden en vervoer naar het ziekenhuis mogelijk te maken. Beeld: - Peter Stam
30 september, 2023

Storm Ciarán

Storm Ciarán
Lees meer over 'Storm Ciarán'...
Een flinke storm raasde begin november over onze regio. Er werden door de brandweer in korte tijd 69 meldingen afgehandeld. Het ging voornamelijk om omgewaaide bomen, losgeraakte dakpannen en gevelbeplating. Beeld: - Peter Stam
2 november, 2023

Bewoners gered bij flatbrand

Bewoners gered bij flatbrand
Lees meer over 'Bewoners gered bij flatbrand'...
Bij een brand in een flatgebouw aan de Witte de Withstraat in Dordrecht is een aantal bewoners uit hun huis gered. Door de brand konden zij niet zelfstandig uit hun woning vluchten. De brand ontstond in een berging van de flat, de rook verspreidde zich in het portiek. Voor de bestrijding van het incident kwamen veel hulpdiensten ter plaatse. Beeld: - ZHZActueel
8 november, 2023

Melding neergestort sportvliegtuigje Tiengemeten

Melding neergestort sportvliegtuigje Tiengemeten
Lees meer over 'Neergestort sportvliegtuigje'...
'Een sportvliegtuigje is neergestort op eiland Tiengemeten'. Naar aanleiding van deze melding zochten de hulpdiensten met een traumahelikopter, boten en brandweerduikers de omgeving af. Uiteindelijk bleek het vals alarm: een kar lag op zijn kop in het water, het sportvliegtuigje bleek veilig aan de grond te staan. Beeld: - Media-TV
7 december, 2023

Brand in machinekamer

Brand in machinekamer
Lees meer over 'Brand in machinekamer'...
Er ontstond brand in de machinekamer van een binnenvaartschip in Zwijndrecht. Het schip lag aangemeerd aan de kade. Voor het blussen van de brand werd naast de blusboot ook een specialistisch team uit de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond ingezet. Beeld: - ZHZActueel
23 december, 2023

Oefeningen

Systeemoefening test alarmering en opkomsttijden

Eén keer per jaar wordt een zogeheten systeemoefening gehouden met crisisfunctionarissen van Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en van partnerorganisaties die op de betreffende dag aan het werk zijn. De datum van de oefening – waarbij aandacht wordt besteed aan alarmering en opkomsttijden en een scenario wordt beoefend – wordt nooit van tevoren bij de deelnemers bekend gemaakt om de oefening zo realistisch mogelijk te laten verlopen. Dit keer vond de oefening plaats in de week van 30 oktober.

Het oefenscenario was deze keer gericht op extreem weer tijdens een groot evenement in de regio. Uiteraard zijn er altijd punten voor verbetering, maar de betrokkenen keken terug op een geslaagde oefening. Zoals één van de oefenleiders, hij vertelt: ‘Het was goed de volledige crisisorganisatie van de VRZHZ weer in z’n geheel en onverwacht te beoefenen. Ook door de deelnemers zelf werd dit als prettig ervaren. Ook al moesten sommige deelnemers hiervoor hun planning plots omgooien.’

Burgemeesters trainen met oefenscenario

De tien burgemeesters van onze regio nemen tijdens crises samen in het gemeentelijk beleidsteam (GBT) de leiding. Om daar zo goed mogelijk op voorbereid te zijn, oefenen en trainen zij hun rol als crisisfunctionaris regelmatig. Voor de burgemeesters is dit een nevenfunctie, waarbij de veiligheidsregio zorgt voor ondersteuning. Onder meer door jaarlijks te vragen aan welke ondersteuning burgemeesters behoefte hebben, zoals een perstraining of het beoefenen van een scenario met de gemeente. Dit jaar kozen de burgemeesters ervoor te oefenen met een scenario rond een zedenzaak, waarbij veel onrust ontstond onder inwoners. Alle tien de burgemeesters beoefenden dit scenario. 

Meer weten over wat het GBT doet en inhoudt? Bekijk dan het filmpje hier onder:

Beroeps brandweer oefent samen met Rijkswaterstaat

In november oefende de beroeps brandweer samen met Rijkswaterstaat. Het doel: elkaar beter leren kennen om tijdens incidenten optimaal samen te kunnen werken. Deze oefening staat enkele keren per jaar op de agenda.

Eén van de oefenscenario’s was een explosie waarbij twee personen en een vat olie te water waren geraakt. Hierbij oefenden 15 deelnemers van Rijkswaterstaat en de brandweer het blussen van de brand, het redden van slachtoffers en het stabiliseren van het lekkende olievat. Het bijzondere van deze oefening was de locatie: de oefening vond plaats op een coaster (een klein zeeschip) die was afgemeerd in de haven van Dutch Harbour.

Oefenleider Arie Bas keek terug op een geslaagde oefening. ‘Het oefenen ging goed, al is er natuurlijk altijd ruimte voor verbetering, daar oefenen we tenslotte voor.

Bevolkingszorg en GGDGHOR beoefenen de werking van slachtofferinformatie-systematiek

In maart zorgden team Bevolkingszorg en de afdeling Crisisbeheersing van de veiligheidsregio als vervolg op eerdere trainingen voor een oefening op het gebied van Slachtofferinformatie-systematiek (SIS). Tijdens de oefening is de volledige procedure beoefend. Van opschalen tot opstarten van SIS. Omdat in deze procedure de GHOR een belangrijke rol heeft, sloot ook de sectie GGDGHOR aan bij de oefening.

SIS, wat is dat precies?
Slachtofferinformatie-systematiek is een landelijke aanpak die bij incidenten zorgt voor snelle en zorgvuldige informatie voor ongeruste verwanten. Binnen SIS werken gemeenten, GHOR en politie samen. Wil je meer lezen over de oefening? Klik dan hier.

USAR oefende in Kosovo

Tegen het einde van het jaar nam team USAR.nl deel aan een oefening in Kosovo, een generale repetitie in de voorbereiding op de hercertificering die voor 2024 op de agenda staat. Het doel? Het verzamelen van waardevolle feedback. Het USAR-team van het Verenigd Koninkrijk was verantwoordelijk voor de waarneming, op basis waarvan feedback wordt gegeven en verbeteringen in de werkwijze kunnen worden gedaan.

Op 30 ok­to­ber 3.00 uur verzamelden we ons op post Zwijn­drecht’, keek een van de deelnemers terug. ‘Na een lan­ge vlucht via Is­tan­bul kwa­men we rond 20.00 uur aan in Koso­vo. Na­dat we op on­ze ver­blijfs­plaats wa­ren aan­ge­ko­men, be­gon de oe­fe­ning di­rect. Het oe­fen­sce­na­rio draai­de om een aard­be­ving die de dag er­voor had plaats­ge­von­den, met veel do­den, ge­won­den en ver­mis­ten als gevolg. De­ze eer­ste in­zet duur­de tot 11.00 uur de vol­gen­de dag. Om de oe­fe­ning zo re­a­lis­tisch mo­ge­lijk uit te voe­ren, was er wei­nig tijd voor slaap. De uit­da­gin­gen en de in­ten­si­teit van de oe­fe­ning hielden aan tot don­der­dag 2 no­vem­ber 21.00 uur. Na de oe­fe­ning heb­ben we ver­schil­len­de toe­spra­ken bij­ge­woond, waar­on­der die van de pre­mier van Koso­vo.’

De­ze oe­fe­ning was een waar­de­vol­le kans om vrij­wel al­le ma­te­ri­a­len en pro­ce­du­res te be­oe­fe­nen. De feed­back van de Brit­se waar­ne­mers was kri­tisch maar op­bou­wend, wat bij­draagt aan on­ze voor­be­rei­ding op toe­kom­sti­ge in­zet­ten.

Crises

Oorlog in Oekraïne en opvang duren voort

De oorlog in Oekraïne duurt voort en zorgt voor een constante toestroom van ontheemden naar Nederland. In samenwerking met de tien gemeenten in de regio Zuid-Holland Zuid zette Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid zich ook in 2023 in om voor deze vluchtelingen opvanglocaties te organiseren. De GHOR, brandweer en de GGD controleerden de opvanglocaties op gezondheid en leefbaarheid.

Alle gemeenten in onze regio bieden onderdak aan vluchtelingen, met een totaal van 2.506 beschikbare plaatsen (in december 2023). Daarnaast is er een centrale locatie met 100 plaatsen. Deze noodopvanglocaties zijn bijna vol, waardoor wordt gezocht naar nieuwe locaties of uitbreiding van bestaande locaties om aan de vraag naar 3.058 opvangplaatsen te voldoen.

De staatssecretaris vroeg in oktober 2023 om extra (crisis)noodopvangplekken voor kortdurende eerste opvang van Oekraïense vluchtelingen. Naast de bestaande 100 plaatsen bij de centrale locatie in CrownPoint in Dordrecht kwamen er 50 plaatsen bij in de CNO Havenkerk in Alblasserdam. Onder andere in Strijen in de Hoeksche Waard kwamen er door de versnelde realisering van de extra units plekken bij. Ook in Alblasserdam en Molenlanden werden extra noodopvangplekken georganiseerd.

Naast de opvanglocaties die worden geregeld door de gemeenten, krijgen vluchtelingen ook hulp van particulieren, stichtingen en verenigingen. In december 2023 waren er in de regio ongeveer 677 van zulke particuliere opvangplekken voor Oekraïense vluchtelingen. Inmiddels wordt er rekening mee gehouden dat vluchtelingen uit Oekraïne langere tijd in Nederland verblijven en dat ook andere vormen van huisvesting moeten worden gezocht.

Bekijk de voortgangsrapportage voor meer informatie over de Oekraïnecrisis en de betrokkenheid en ondersteuning van de VRZHZ en haar partners.

 

Oorlog in Oekraine en opvang duren voort

Crisisnoodopvang voor asielzoekers

In 2023 organiseerden veiligheidsregio’s naast de opvang van Oekraïense vluchtelingen opnieuw crisisnoodopvang voor asielzoekers. Dit was nodig omdat er onvoldoende plaats was in het COA aanmeldcentrum in Ter Apel. Hoewel de officiële crisisnoodopvang op 1 juli 2023 is beëindigd, loopt dit vanwege problemen bij het COA nog steeds in veel regio’s, inclusief de onze.

De zoektocht naar langdurige opvangplekken en de extra opgave voor statushouders wordt uitgevoerd door provinciale en regionale ‘regietafels’. Extra uitdaging bij de langdurige opvang van asielzoekers is dat relatief veel statushouders een plek in de opvang hebben.

In onze regio boden drie gemeenten aan om tijdelijke gemeentelijke opvang te bieden: Bleskensgraaf, Papendrecht en Sliedrecht, met een totale capaciteit van 170 asielzoekers. De rol van de Veiligheidsregio bestond uit coördinatie en beheer van de crisisnoodopvanglocaties, inclusief in samenwerking met de GGD de controle op brandveiligheid, gezondheid en leefbaarheid.
Bij deze opvang werd ook samengewerkt met gemeenten, andere Veiligheidsregio’s, het ministerie, COA, IND, VluchtelingenWerk en het Rode Kruis.

 

Crisisopvang voor asielzoekers

Beeld: Peter Hol

VRZHZ op social media

Hier vind je een overzicht van een aantal berichten uit 2023. Volg jij ons al op Instagram, LinkedIn, Facebook en X? Via onze socials laten we zien wat we doen en geven we je informatie over de risico’s en de incidenten in onze regio.

Arbeidsmarktcampagne

Lees meer over de arbeidsmarktcampagne

Achtergelaten spullen langs de waterkant

Lees meer over de achtergelaten spullen

Voorbereiding Landelijke intocht Sinterklaas in Gorinchem

Lees meer over de sinterklaasintocht

USAR.nl verleent hulp in aardbevingsgebied Turkije

Lees meer over USAR in Turkije

Firefighter Stair Climb

Lees meer over de Firefighter Stair Climb

Wervingscampagne vrijwilligers en beroeps brandweer

Lees meer over de wervingscampagne

Weetjes

Jeugdbrandweer

De jeugdbrandweer scoorde tijdens wedstrijden in de landelijke finale. Jeugdbrandweer Alblasserdam won zilver. Het brons was voor Sliedrecht, Gorinchem greep net naast een podiumplek en werd vierde. De andere groep uit Gorinchem werd achtste.

Vernieuwde website

In 2023 zijn de eerste stappen gezet voor de vernieuwing van onze website www.zhzveilig.nl. Daarbij is volop aandacht besteed aan digitale toegankelijkheid. Daardoor is de website voor iedereen in de regio goed te gebruiken. In 2024 vindt de verdere ontwikkeling plaats.

Vijf nieuwe redvoertuigen

Er zijn dit jaar maar liefst vijf nieuwe redvoertuigen geleverd in onze regio. Alle redvoertuigen zijn nu hetzelfde. Onderling zijn de voertuigen daardoor makkelijk uitwisselbaar tijdens onderhoud of een storing. Zo blijft de dekking van redvoertuigen binnen de regio zeker.

Duurzaamheid: van bekers tot voertuigen en de complete footprint

Duurzaamheid wordt binnen Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid op meerdere manieren en niveaus vertaald naar concrete activiteiten, van klein tot groot. In 2023 is een werkgroep duurzaamheid ingesteld om alle activiteiten binnen dit thema op elkaar af te stemmen. De werkgroep verzamelde dit jaar onder meer duurzame ideeën en maakte met een externe adviseur onze CO2-footprint inzichtelijk. Verder werd bij de vervanging van lichte voertuigen gekozen voor emissievrije voertuigen en zijn herbruikbare drinkbekers beschikbaar gesteld op de verschillende werklocaties.

Het huidige jaar staat in het teken van uitvoering van acties om onze CO2-voetbafdruk daadwerkelijk te verminderen. Daarnaast wordt dit jaar onder meer aandacht besteed aan verdere afbouw van fossiele brandstoffen, aanschaf van elektrische voertuigen, aan waterafvoer en zonne-energie.

Projecten

Overgang naar fluorvrij blusschuim

PFAS was in 2023 een hot topic. Deze stof komt voor in uiteenlopende al­le­daag­se pro­duc­ten. Zo­als cos­me­ti­ca, tex­tiel­ar­ti­ke­len en antiaanbaklagen van pan­nen, maar ook in blus­schuim. Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid besteedt al jaren aandacht aan dit laatste punt en stelde daarbij ge­con­tro­leerde en geleidelijke afschaffing van PFAS-houdend blusschuim en een overstap naar een fluorvrije variant als doel.

Er kwam wel wat bij kijken om dat doel te bereiken. Van bemonstering van het PFAS-bevattende schuimvormende middel tot aan het leegmaken, reinigen en opnieuw vullen van het materieel met een fluorvrije variant, van voer- en vaartuigen tot schuimvoorraadbakken en handblussers.

Bij dit proces hoorden ook verschillende praktijktesten op het gebied van schuimkwaliteit en techniek. Hierbij werden verschillende soorten schuim onderzocht.
In december werd het hele proces succesvol afgerond. Daarmee is Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid nu volledig over op fluorvrij blusschuim. Tegelijkertijd is aandacht besteed aan een nieuw lesprogramma. Het fluorvrije schuim heeft immers een andere samenstelling en vraagt daarom van collega’s die met schuim werken om andere technieken. Zij worden ook in 2024 aan de hand van theorietoetsen en praktijkprogramma’s bijgeschoold.

Bereikbaarheid tijdens renovatie Haringvlietburg en Heinenoordtunnel

De afsluitingen van de Heinenoordtunnel en de Haringvlietbrug hadden in de zomer van 2023 nogal wat gevolgen. Voor Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid vooral op het vlak van bereikbaarheid en aanrijtijden van medewerkers naar kazernes. 

Samen met onder meer de politie, ambulancedienst, Waterschap, Rijkswaterstaat en provincie Zuid-Holland keken we naar de gevolgen voor de hulpdiensten en inwoners. Gezamenlijk brachten we verschillende scenario’s, maatregelen, risico’s en kosten in beeld om de pijn van files en vertragingen zoveel mogelijk te verzachten. Zo werden onder meer scooters ingezet en verbleven brandweermannen op vrijwillige brandweerposten om extra aanrijtijd van huis of werk naar de kazerne te voorkomen.
Samen met partners werd op deze manier een grote logistieke puzzel gelegd en ervaring opgedaan voor omvangrijke infrastructurele projecten die voor de komende jaren op de agenda staan. Met deze ervaringen kunnen we ons in de toekomst bij grote projecten sneller organiseren en hoeven we niet steeds het wiel opnieuw uit te vinden.

Samenwerken en investeren in veiligheid rangeerterrein Kijfhoek

Sinds 2021 werkt Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid samen met ProRail aan verbetering van de veiligheid op rangeeremplacement Kijfhoek in Zwijndrecht. 

In verschillende fases worden onder meer nieuwe schuimblusvoertuigen aangeschaft, wordt samenwerking tussen de bedrijfsbrandweer en de overheidsbrandweer versterkt en wordt het heuvelsysteem vervangen.
Om sneller en adequater op te treden tijdens incidenten is daarnaast in 2023 gestart met de aanleg van extra calamiteitenwegen en waterwinpunten op het rangeerterrein. Naast ProRail wordt hierbij  samengewerkt met onder meer Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (OZHZ), gemeente Zwijndrecht, en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Colofon

Redactie

Team Communicatie VRZHZ

Met dank aan Atlas Digital voor ontwerp

Contact

Dit jaaroverzicht is een uitgave van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid